طبقه بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
گیاهان گلدار
دولپه ای های نو
رزیدها
راسته: گل سرخ سانان
تیره: گلسرخیان
سرده: پرونوس
زیرسرده: Prunus
بخشه: Prunus
گونه: P.domestica
زیرگونه: P.d.ssp.italica
نام سه جمله ای: Prunus domestica ssp. Italic. Claudiana
گوجه سبز (Greengage) یا به اختصار گوجه، میوهایست کوچک، آبدار، سفت و ترد با طعم ترش که طرفداران بسیار دارد. گوجه سبز دارای پوست نازک به رنگ سبز یا سرخ میباشد و هسته سخت و محکم آن، در میان گوشت میوه قرار گرفته است.
گوجه سبز که در واقع حالت نارس آلو میباشد، بر روی درختی به همین نام از خانواده گل سرخیان میروید. درخت گوجه سبز در نواحی معتدل بهترین رشد را دارد. میوههای آن در آب و هوای ملایم به رنگهای ارغوانی، قرمز، نارنجی، زرد و سبز روشن درآمده اما در آب و هوای سرد، رنگ آن قهوهای شده و ظاهر نامطلوبی پیدا میکنند.
درخت گوجه سبز در بیشتر نواحی ایران به خصوص شمال و شمال غرب ایران تکثیر و برداشت میشود. گوجه سبز اصلاح شده از نوع بادامی، در شهر سردرود (از توابع شهرستان تبریز) از رونق بسیاری برخوردار است.
همچنین گوجه بَرَغانی (منطقهای در اطراف تهران) که پوست آن آسان جدا میشود و گوجه گلستان (که در خراسان میروید)، از انواع مرغوب گوجه سبز در ایران به شمار میروند.
کاشت
دامنه جغرافیائى پراکندگى آلو و گوجه از سایر میوههاى خزاندار گستردهتر است و گونههاى مختلف آنها در سراسر نیمکره شمالی، بهصورت بومی، وجود دارند. در حال حاضر، سه گونه از این میوه در تمام دنیا کشت مىشود. اغلب ارقام تجارتى متعلق به گروه آلوى اروپائى – .P. domestica L هستند. این گروه، بومى جنوب شرقى اروپا بوده بیش از ۲۰۰۰ سال است که زیر کشت در آمده است و پوست صاف تنهاش آن را از سایر گروهها مشخص مىسازد. گروه دوم به نام آلوى ژاپنى -. P. salicina Lindl معروف است و در حقیقت بومى چین مىباشد. این گروه، حتى در جوانى داراى پوست ساقه خشن است. گروه سوم آلوى آمریکائى است که شامل چندین گونه که همگى بومى آمریکاى شمالى هستند، مىباشد. اکثر این گونهها وحشى هستند و تنها یک گونه بهنام آمریکانا -.P.americana Morsh داراى تعدادى رقم اهلى مىباشد. ارقام این گروه، در برابر سرما، از سایر گروهها مقاومتر مىباشند و داراى میوههائى به رنگ زرد یا طلائى با پوست نسبتاً کلفت مىباشد.
از نظر مقاومت در برابر سرماى زمستانه، انواع آلو و گوجه مشابه سیب وآلبالو هستند و نیازهاى سرمائى آنها بر حسب رقم با ۵۰۰ تا ۱۸۰۰ ساعت دماى کمتر از هفت درجه سانتىگراد برآورده مىشود. این گیاهان بهطور کلى خاکهاى لمونى شنى را ترجیح مىدهند و خاکهاى سنگین و مرطوب را بهتر از دیگر میوههاى هستهدار تحمل مىکنند. |
|
شکوفه آلو و گوجه بهصورت جانبى روى چوب یکساله شاخههاى معمولى و سیخکها ظاهر مىشود. تقریباً تمام ژاپنى و آمریکائى و نیمى از ارقام اروپائى خودسترون هستند و نیاز به درختان گردهزا دارند. گردهافشانى در کلیه ارقام بهوسیله حشرات، مخصوصاً زنبور عسل، انجام مىشود. |
|
نوع هرس |
پس از هر شکلدهی، اکثر ارقام تا سن ۱۲ سالگى نیاز به هرس مجدد ندارند ولى در آن سن، بهدلیل متراکم شدن شاخساره، باید آنها را هرس کرد. ارقام ژاپنى چون چوبهاى آنها نرمتر و میوههاى آنها بزرگتر است به هرس شدیدترى نیازمند مىباشند.
روشهاى تکثیر |
ازدیاد آلو و گوجه، بیشتر به طریق پیوند و تا حدودى بهوسیله (قلمهزدن) و (خوابانیدن) انجام مىگیرد. از (نهالهاى بذری) هلو، زردآلو، بادام، خود آلو و گوجه را مىتوان بهعنوان پایه استفاده کرد. در آمریکا، پایه هلو نتیجه بهترى داده و مرسومتر است. استفاده از گیلاس چینى باعث ایجاد درختان پاکوتاه مىشود.
شرایط کاشت |
بر حسب رقم و میزان رشد آن، فاصله درختان آلو و گوجه ۷-۵ متر مىباشد. در کشورهاى خارج توانستهاند در شرایط بسیار مناسب تا ۳۵ تن در هکتار محصول برداشت کنند ولى در ایران معمولاً میزان محصول از ۷-۳ تن در هکتار تجاوز نمىکند.